Vertigo nedir: Kelime anlamıyla baş dönmesinin İngilizce ve Latincedeki karşılığıdır. Vertigo, vücudun denge sisteminin bozulmasından kaynaklanıyor. İç kulak, beyincik ve gözler insan vücudunda dengeyi sağlayan organlardır. Bunlardan biri bozulduğunda ilk belirti olarak baş dönmesi “vertigo” ortaya çıkar. Etrafımızdaki nesnelerin hareket ettiği ve dünyanın döndüğü hissini yaratan bir hastalıktır. Her baş dönmesi vertigo belirtisi değildir. Hasta çoğu zaman dengesizlik, göz kararması ve baş dönmesi gibi semptomları vertigo olarak algılar.
Vertigo Belirtileri Nelerdir?
1- Baş dönmesi: Genellikle sabahları yataktan kalkarken etrafın dönmesi şeklinde başlar. Yatakta sağa sola dönerken bile hasta zorlanabilir. Yer, ayağınızın altından kayıyor hissi verir. Baş dönmesiyle beraber baş ağrısı gibi şikayetler de ortaya çıkabilir.
2- Kulak çınlaması: İç kulakta bulunan sıvının dengesiyle ilgili problemdir. Kulağın zar labirentindeki sıvı miktarının artması sonucunda baş dönmesi atakları meydana gelir. Motor sesi gibi uğultu, kulakta basınç hissi, işitme kaybı, kulak çınlaması ve tıkanıklık hissi verir.
3- Bulantı Kusma: Baş dönmesi esnasında midede bulantı olmasıyla birlikte kusmalar görülebilir.
4- Göz kararması: Ani kalkışlarda baş dönmesiyle beraber gözlerde kararma, istemsiz göz kasılmaları meydana gelebilir. Göz bebekleri birbirinden bağımsız olarak kontrolsüzce hareket edebilir.
Vertigoya Sebep Olan Hastalıklar Nelerdir?
1- Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV): Labirent içerisinde dengenin sağlanmasında rol alan kalsiyum karbonat kristalleri (otokonyalar), yarım daire kanalları içerisine girer. Bunun sonucunda baş hareketleri ile ortaya çıkan ve saniyeler süren gerçek baş dönmesi atakları yaşanır. Bu hastalarda işitme azlığı, uğultu, seslerden rahatsızlık gibi işitme ile ilgili belirtiler görülebilir.
2-Meniere Hastalığı: Pozisyon ile ilgili olmayan, saatler sürebilen şiddetli baş dönmesi krizleri görülür. Bulantı ve kusma eşlik edebilir. Atak esnasında işitme azlığı, uğultu, seslerden rahatsızlık ve dolgunluk hissi görülebilir. Burada genetik bir yatkınlık sonucu stres ve tuz tüketiminin bu hastalığa neden olabileceği düşünülmektedir. Atakların sıklığı ve süresi kişiden kişiye değişiklik gösterir.
3-Vestibüler Nörit: Vestibülokohlear (kulak, duyma ve denge siniri) sinirde meydana gelen iltihaptır. Bu organların içerisinde, başın konum ve hareketlerini algılayıp beyne gönderen tüy ve sıvı hücreleri vardır. Her iki kulaktan beyne giden bu bilgilerin kombinasyonu dengemizi korumamızı sağlar. Vestibüler nörit durumunda ise iki kulaktan beyne gönderilen bilgi birbirinden çok farklı olur. Bu da vertigoya yani baş dönmesine yol açar.
4- Perilenf Fistülü: İç kulak ve orta kulak arasında anormal bir açıklık sonucu ortaya çıkar. Dengesizlik ve baş dönmesi olabilir. İşitmede ani bir kayıp veya dalgalanma olabilir. Basınç değişikliklerinde oluşabilir. Örnek verecek olursak; uçak yolculuğu, suda dalma, veya kafa travması sonucu oluşabilir.
5- Migren: Migren denilince akla ilk baş ağrısı gelir. Vertigo ve denge bozukluluğun önemli nedenlerinden biri de migrendir. Migreni olan hasta baş ağrısı yanında, baş dönmesi ve denge bozukluğu da yaşayabilir.
