Kalıtımla aktarılan özellikler, gamet hücresindeki vücut ve eşey kromozomlarında bulunur.

Bunlar:

-Kalıtsal hastalıklar

-Kan grubu

-Dil yuvarlama

-Saç yapısı

-Kulak memesi yapışıklığı

-Göz rengi

Kalıtsal Hastalıklar

Kalıtsal Hastalıkları vücut ve eşey kromozomuna bağlı olarak iki kategoride inceleyelim.

a) Vücut Kromozomuna Bağlı Kalıtım

Orak Hücreli Anemi: Bu hastalığı olan kişilerin alyuvarları hilâl şeklindedir. Alyuvarların yeterli miktarda Oksijen (O2) molekülü taşımasını engeller. Ayrca bu hilal şeklindeki hücreler, kan damarlarnı tıkayarak bazı doku veya organların O2 almasını engeller.

Orak hücreli anemi, vücut kromozomları ile çekinik genle taşınan bir hastalıktır.

AA – Sağlıklı kişi

Aa – Orak hücreli anemi Taşıyıcısı

aa – Orak hücreli anemi Hastası

Albinoluk: Bu hastalığı olan kişilerde derideki renk pigmenti olan melaninin eksikliği görülür. Bu hastalık da vücut kromozomları ile çekinik genle taşınır.

AA – Sağlıklı kişi

Aa – Albino Taşıyıcısı

aa – Albino Hastası

NOT: Down sendromu da genetik bir hastalıktır. Ancak çoğunluğu kalıtsal değildir. Bilindiği üzere vücut hücrelerinde 46 kromozom bulunur. Bu kromozom sayısı 46 değil de 47 kromozom olursa buna down sendromu denir. Vücut kromozomlarından 21. kromozomdaki ayrılmama olayından kaynaklanan bir durumdur. Bu kişiler dış görünüm olarak geniş elli, kısa parmaklı, tıknaz vücutludur ve bu kişilerde zeka geriliği vardır.

b) Eşeye Bağlı Kalıtım

X kromozomuna bağlı:

• Hemofili: Kanın pıhtılaşmaması hastalığıdır. X kromozomu üzerinde çekinik genle taşınır.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

• Renk Körlüğü: İnsanların kırmızı-yeşil veya bunların tonlarını ayıramaması  hastalığıdır. Gözdeki sarı lekedeki koni hücrelerindeki bozukluktan kaynaklanır. X kromozomu üzerinde çekinik genle taşınır.

 

 

 

 

 

Y kromozomuna bağlı: Bu hastalıklar, yalnızca erkeklerde olan Y kromozomuna bağlı olarak ortaya çıktığı için yalnızca erkeklerde görülür, kızlarda görülebilme ihtimali O’dır. Dolayııyla bu hastalıklar ancak babadan oğula geçebilir.

Y kromozomuna bağlı hastalıklar şunlardır:

• Balık pulluluk
• Yapışık parmaklılık
• Kulak kıllılığı