İrlanda’da 1845 yılında başlayıp 1852 yılına kadar süren ve 1 milyon insanın ölümüne yol açan kitlesel açlık dönemi yaşanmıştır. İrlanda’nın en önemli geçim kaynağı patatestir. Bir tür mantar çeşidi olan phytophthora infestans mantarı patatesleri yok etmiştir. İrlanda’da bulunan ambarlardaki tüm patatesler de bu mantarlardan etkilenerek yok olmuştur. Bunun sonucunda açlık ve hastalıklar başlamış, kıtlık yaşanmıştır. Halkın bir kısmı göç etmek zorunda kalmış, göç edemeyen diğer kısım ise açlık ve hastalıklarla boğuşmak zorunda kalmıştır. Bunun sonunda halk 7 yıl boyunca açlık çekmiş, kentin nüfusu %25 oranında azalmıştır. Bu kıtlığın bu kadar büyük ölümlere yol açmasının en önemli sebeplerinden biri de İngilizlerin İrlanda’ya yaptığı ablukadır.
İrlanda’ya Osmanlı Yardımı
Bu kıtlık sırasında Dublin’de anne ve babasını açlık yüzünden kaybeden İrlanda’lı saray doktoru, o dönemin sultanı olan Abdülmecid Han’a bu kötü olaylardan bahsedince, Abdülmecid Han derhal İrlanda halkına yardım edilmesi yönünde karar vermiştir. Başlangıçta 10000 paund para göndermek isteyen Osmanlı Devleti, bu miktarı İngilizlere iletmiştir. Ama bu yardım isteği Kraliçe Victoria’nın dahi kendi vatandaşlarına ancak 2000 paund yardımda bulunduğu gerekçesiyle geri çevrilmiştir. Yardımın 1000 paunda düşürülmesini rica eden İngilizlerin bu isteğini kabul eden Abdülmecid Han, 1000 paundluk nakit para yardımı ile 9000 paund tutarındaki buğday ve yiyecekde yollamıştır. Gemiler Dublin Limanı’na doğru yola koyulmuştur. Ancak ellerinde kraliçenin izni olmadığı beyanıyla geri çevrilen Osmanlı gemileri, gıda yardımını ulaştırmak için bu kez rotasını Dublin’in 50 kilometre kuzeyinde bulunan Drogheda’ya doğru çevirmiştir. Osmanlı yardım gemileri Drogheda Limanı’na yanaştığında halk sevgi gösterilerinde bulunmuş ve yardımlar sayesinde birçok İrlandalının hayatı kurtulmuştur.
İralanda, Osmanlı Devleti’nin yaptığı bu yardımı hiç unutmadı
İşte, bu insani yardımın hatırasına Drogheda Belediyesi’nce yaptırılan şükran plaketi, gıda yardımı getiren Türk gemicilerin misafir edildiği eski belediye sarayının duvarına (şimdi burası Westcourt Oteli olarak kullanılır) çakılır.
Drogheda United FC futbol takımı, bu yardımı kendi şehirlerinin limanından İrlanda halkına ulaşmasının tatlı gururunu yaşadıkları için takımlarının amblemleri ay yıldızlıdır. Eğer yolunuz İrlanda’ya düşerse sokaklarda veya gittiğiniz restoranlarda sizin Türk olduğunuzu gördüklerinde mutlaka Osmanlı’nın yapmış olduğu yardımdan size bahsedip teşekkür edeceklerdir. İrlanda halkı zor günlerinde yanlarında olanları hiç unutmuyorlar.
Orjinali Topkapı Sarayı Müzesinde sergilenen 1847 tarihli ülkenin asilzadeleri tarafından kaleme alınmış minnet duygularını yazdıkları bir teşekkür mektubunu da göndermişlerdir.
İrlanda’nın o dönemde gönderdiği teşekkür mektubu
Zat-ı Şahaneleri Osmanlı Mülkünün Sultanı Abdülmecid Han’a,
Aşağıda imzası bulunan biz İrlanda eşrafı, siz zat-ı devletlerinin mağdur ve perişan İrlandalılara karşı gösterdiğiniz alaka ve geniş kereminiz dolayısıyla minnet ve en derin şükranlarımızı arz için müsaade istirham ediyoruz. Yine ahalimiz adına ihtiyaçlarımızın görülmesi için siz zat-ı şahaneleri tarafından yapılan bin sterlinlik nakdî yardım sebebiyle teşekküre cesaret eyliyoruz. Hikmet-i ilahî memleketimizi başlıca gıda maddesinden mahrum etti; ahalimizi hiçbir medenî millete isabet etmeyen kıtlığa düçar eyledi. Bu çetin zamanda felaketzede İrlandalıların kendilerini ve ailelerini açlıktan kurtarmak için kendilerinden daha az belaya uğrayan diğer ülkelerin kerem ve ihsanına el açmaktan başka çaresi kalmadı. Siz zat-ı âlileri yapılan bu çağrıya cevap verdiniz. Onlarca ırkdaşımızı yok olmaktan kurtaran bu vakitlice ve cömert yardımınız için İrlanda ahalisi adına zat-ı şahanelerine minnet ve şükranlarımızı arza müsaade rica ediyoruz.
Osmanlı’nın İrlanda’ya yardımı film oluyor
Osmanlı Devleti’nin İrlanda’ya yaptığı yardımın anlatıldığı Famine(kıtlık) isimli filmi yapılıyor. Yönetmenliğini Ömer Sarıkaya’nın yaptığı filmin senaryosu da Ömer Sarıkaya tarafından hazırlanmış.
Türü: Tarihi, Aksiyon, Dram
Yapım: İrlanda
Yıl: 2016
Süre: 165 dakika
Famine filminin oyuncuları
Wilma Elles filmde Behice rolünde yer alıyor.
Mike Mitchell filmde komiser rolünde yer alıyor.
Birol Tarkan filmde Yildiz filmde denizci rolünde yer alıyor.
Aksel Ustun filmde gemi kaptanı rolünde yer alıyor.
